جدول وزن میلگرد، تمامی وزن ها و سایز ها + فایل pdf

میلگردها همان مقاطع فولادی کاملا توپر هستند که در متراژ طول خود به شکل یک استوانۀ بلند امتداد می‌یابند. این مقاطع توپر که عمدتا از جنس فولاد و کربن متوسط هستند، کاربردهای چشم‌گیری در صنایع مختلف به خصوص ساخت و سازها دارند.
کاربرد اصلی میلگردها در مصلح کردن رفتار بتن‌های سازه‌ای در صنعت ساختمان‌سازی بوده و از نظر شکل و جنس دارای فراوانی بسیاری در بازار فروش می‌باشند. میلگردها دارای وزن‌ها و سایزهای مختلفی هستند و به دلیل گستردگی کاربرد آن‌ها در بازار، فروش بسیار بالایی دارند همچنین برای تهیۀ آن‌ها می‌توان به چندین روش مختلف نیز اقدام نمود.
وزن میلگرد یکی از مهم‌ترین شاخصۀ خرید برای متخصصین این حوزه می‌باشد، بنابراین در ادامۀ مطالب به صورت کامل به آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا با وزن مخصوص میلگرد بیشتر آشنا شوید:

وزن میلگرد ۱۰

میلگرد ۱۰ از جمله میلگردهایی است که به دلیل داشتن ویژگی های همچون استحکام و مقاومت بالا، از محبوبیت و فروش بالایی در بازار های مربوطه برخوردار است. توجه داشته باشید که شما تنها با دسترسی داشتن به دو فاکتور قطر و چگالی، می‌توانید به راحتی وزن میلگرد ۱۰ را محاسبه کنید.

با توجه به داده های موجود در جدول وزنی میلگرد، وزن در نظر گرفته برای هر متر میلگرد ۱۰ چیزی حدود ۰.۶۱۷ کیلوگرم است. از این رو هرچه عدد بدست آمده توسط شما به این عدد نزدیک تر باشد، به این معنی است میلگرد ۱۰ خریداری شده توسط شما از استاندارد بالاتر برخوردار است.

لازم به توجه است که این میلگرد پر استفاده در دو نوع ساده و آجدار، با طول‌های ۱۲ متری در بازارهای عرضه کننده مقاطع فولادی موجود است. بنابراین اگر قصد خرید میلگرد ۱۰ آجدار ۱۲ متری را دارید، باید به شما بگوییم که وزن میلگرد ۱۰ آجدار با طول ۱۲ متری حدوداً ۷.۸۵ کیلوگرم می‌باشد.

وزن میلگرد ۱۲

عناصر شیمیایی تشکیل دهنده یک میلگرد از جمله مهم ترین فاکتور های تعیین کننده وزن آن است. از این رو اگر شما در دسته مصرف کنندگان میلگرد ۱۲ هستید و می‌خواهید پیش از خرید آن جهت مدیریت بودجه، وزن آن را محاسبه کنید باید حتما به ترکیبات و عناصر شیمیایی تشکیل دهنده آن توجه کنید. البته توجه داشته باشید که در هنگام محاسبه وزن میلگرد ۱۲ شما باید به ارزش سایر فاکتور های ذکر شده در جدول اشتال یا فرمول محاسبه وزن میلگرد ۱۲ نیز توجه کنید.

بر اساس جدول اشتال وزن میلگرد ۱۲ چیزی حدود ۱۰.۶۵ کیلوگرم در نظر گرفته شده است. البته باید این نکته را بخاطر داشته باشید که وزن میلگرد های ۱۲ تولید شده توسط کارخانه های مختلف ممکن است کمی با عدد ذکر شده تفاوت داشته باشد.

وزن میلگرد ۱۴

میلگرد ۱۴ یکی از انواع میلگردهای پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی است که قطر آن ۱۴ میلی‌متر می‌باشد. وزن این میلگرد همانند سایر سایز های میلگرد به طول و چگالی فولاد مورد استفاده بستگی دارد. چگالی تخمین زده شده برای میلگرد ۱۴ حدود ۷۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب تخمین شده است که با استفاده از این چگالی و قطر میلگر مس‌توان وزن میلگرد ۱۴ را به راحتی محاسبه کرد.

با توجه به جدول وزنی اشتال به طور تقریبی، وزن میلگرد ۱۴ برابر با ۱.۲۱ کیلوگرم است. این ویژگی‌ها، به همراه خواص مکانیکی مطلوب فولاد، باعث شده است که میلگرد ۱۴ در انواع پروژه‌های ساختمانی، به ویژه در ساختارهای بتنی مسلح، بسیار مورد استفاده قرار گیرد.

وزن میلگرد ۱۶

میلگرد ۱۶ نیز یکی دیگر از میلگردهای پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی است که همانطور که از اسم آن مشخص است، دارای قطر ۱۶ می‌باشد. اگر قصد محاسبه وزن میلگرد ۱۶ را دارید باید توجه داشته باشید که وزن آن تا حد بسیار زیادی به طول و چگالی آن بستگی دارد. با توجه به چگالی معمولی فولاد که حدود ۷۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب است، می‌توان وزن هر متر طول میلگرد ۱۶ را محاسبه کرد.

در انتها لازم به ذکر است که شما با استفاده از فرمول (وزن = چگالی * حجم) می‌توانید وزن میلگرد های ۱۶ را محاسبه نمایید.

وزن مخصوص میلگرد چیست؟

برای محاسبۀ وزن میلگرد روش‌های متفاوتی ارائه شده است اما آسان‌ترین فرمول محاسبۀ آن: تقسیم مربع قطر بر عدد ثابت ۱۶۲ می‌باشد. درواقع یکی از اصلی‌ترین خواسته‌های مهندسین وزن واحد طول میلگرد می‌باشد که این مساله با توجه به فرمول بیان شده دررابطه با وزن مخصوص میلگرد به سادگی قابل محاسبه خواهد بود.
شاید برای شما سوال پیش بیاید که عدد ۱۶۲ چگونه و از کجا به دست آمده است؟ که برای پاسخ به این سوال دست به محاسبه و فرمول‌های ریاضی خواهیم زد، با ما همرا باشید:
همانطور که می‌دانید چگالی فولاد مساوی است با ۷۸۵۰گیلوگرم بر مترمکعب البته باید درنظر داشت این عدد در انواع مختلف فولاد متفاوت است، به طور مثال همین چگالی در فولاد ضد زنگ(فولاد استنلس) برابراست با عددی مابین ۷۴۸۰ الی ۸۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب.
لازم به ذکر است که وزن واحد فولاد به واحدهای اندازه‌گیری دیگر عبارت است از:

• ۷۸.۵ کیلونیوتون بر مترمکعب.
• ۴۹۰ پوند بر فوت مربع.
• ۷۸.۵ گرم بر سانتی مترمکعب.

تمامی مهندسینی که در حوزه فعالیت‌های ساخت و ساز تحصیل کرده‌اند علی الخصوص مهندسین طراح، ناظرین و مجریان پروژه‌های عمرانی که دارای پروانه اشتغال به کار هستند باید از وزن و سایز میلگردها آگاهی کامل داشته باشند.
در ادامه به ضرورت داشتن آگاهی از وزن میلگرد، روش های محاسبه وزن میلگرد و چگونگی محاسبۀ آن با دو روش مختلف و مجزا خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید تا به سادگی بتوانید وزن مخصوص میلگرد مورد نظر خود را محاسبه نمایید.

چگونگی محاسبۀ وزن میلگرد

اهمیت و ضرورت محاسبۀ وزن مخصوص میلگرد در هنگام نظارت، طراحی و اجرا برهیچکس پوشیده نیست. در واقع باید برای تعیین قیمت، وزن مخصوص میلگرد مشخص باشد. بدیهی است در صورتی که قطر و وزن میلگرد بالا رود به تبع آن قیمت‌ها نیز تا حد چشم‌گیری افزایش خواهد یافت.
بنابراین برای شناخت بیشتر و دستیابی به محاسبۀ وزن میلگرد، دو روش متداول یعنی: فرمول ریاضی و جدول وزن میلگرد را شرح خواهیم داد.

محاسبۀ وزن میلگرد با استفاده از عدد ۱۶۲

جهت محاسبۀ وزن مخصوص میلگرد واحد طول میلگرد کافی است که قطر میلگرد مشخص شده را به‌توان ۲ رساند و پس از آن حاصل به دست آمده را بر عدد ثابت ۱۶۲ تقسیم کرد.

اینک با جایگذاری عدد مساحت سطح مقطع میلگرد در فرمول مخصوص وزن در تصویر زیر خواهیم داشت:

نکته حائز اهمیت در محاسبۀ فرمول فوق این است که باید تمامی مقادیر عددی که به میلی‌متر هستند را به متر تبدیل کرد.
هر یک میلی‌متر معادل ۱۰۰۰/۱ متر می‌باشد. بنابراین خواهیم داشت:

سپس فرمول به دست آمده را به این شکل درج کرده:

که با گرد کردن عدد ۱۶۲.۲ که در فرمول بالا به دست آمد عدد ۱۶۲ حاصل می‌شود.

محاسبۀ وزن میلگرد با استفاده از جدول اشتال میلگرد

جدول اشتال میلگرد یا جدول محاسبه وزن میلگرد یک ابزار مهم مهندسی است تا فعالین و متخصصین صنعت ساختمان بتوانند با استفاده از آن به محاسبات مورد نیاز در خصوص حجم و وزن میلگرد مد نظر خود بپردازند.
جدول اشتال میلگرد بر اساس استانداردهای کشور آلمان طراحی شده و هدف نهایی آن محاسبۀ میزان تحمل بار کل سازۀ قابل ساخت می‌باشد. بعضی از آیتم‌های موجود در جدول وزن میلگرد اشتال همچون: قطر مقطع میلگرد یا سطح مقطع میلگرد بسیار ساده بوده و برخی دیگر همچون گشتاور مقاوم که برای تخمین زدن مقاومت یک میلگرد می‌باشد، دارای کمی پیچیدگی‌های تخصصی است.
برای استفاده از جدول اشتال باید در ستون اول که مساحت سطح مقطع میلگرد است به دنبال میلگرد مد نظر خود باشید سپس با داشتن این عدد، مابقی اطلاعات لازم را بررسی کرده و در صورتی که با میلگرد منتخب شما همخوانی داشت، به راحتی می‌توانید به وزن میلگرد و غیره دسترسی داشته باشید.

PDF جدول وزن میلگرد

اگر شما قصد محاسبه وزن میلگرد در هنگام خرید آن را داردی، بدون شک باید به اطلاعات و مقدار دقیق پارامتر های موجود در جدول اشتال دسترسی داشته باشید.

با توجه به این موضوع پس از بررسی جدول وزنی میلگرد متوجه این خواهید شد که بخاطر سپردن تمامی اطلاعات موجود در آن یک کار تقریبا مشکل به نظر می‌رسد! اما از طرفی محاسبه وزن میلگرد با بدون اطلاعات موجود در این جدول یک کار تقریبا مشکل است.

یکی از راه حل هایی که جهت همراه داشتن همیشگی وزن میلگرد برای شما در نظر گر فته است، استفاده از PDF جدول وزن میلگرد است. جهت د انلود این جدول می‌توانید اینجا کلیک کنید.

شناخت مولفه‌های موجود در جدول اشتال میلگرد

برای استفادۀ دقیق‌تر از جدول محاسبه وزن میلگرد اشتال، می‌بایست تعاریف حروف انگلیسی به کاربرده شده در این جدول را به خوبی بشناسید:
G: وزن واحد طول میلگرد بر حسب کیلوگرم بر متر (نام دیگر آن طول دقیق می‌باشد)
D: نشان دهنده قطر یا سایز میلگرد بر حسب میلی‌متر
U: سطح مقطع میلگرد بر حسب سانتی‌متر مربع
W: گشتاور مقاوم با واحد سانتی‌متر مکعب (به جهت تخمین مقاومت میلگرد)

بررسی تمامی وزن‌ها و سایزهای میلگرد

انواع سایز و وزن مخصوص میلگرد در صنعت ساخت و ساز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین برای ساختن یک سازۀ استاندارد در ابتدا می‌بایست سایز میلگرد مناسب را به‌صورتی دقیق انتخاب کرد تا وزن ساختمان بیش از اندازه بالا نرود.
در بازار انواع میلگردها با سایزهای مختلفی وجود داشته تا مهندسین فعال در حوزۀ طراح سازه و اجرا، میلگردهای ساختمانی مناسب را طراحی و سپس در قسمت‌های مختلف یک ساختمان اجرا کنند.
در ادامه به بررسی انواع سایزهای میلگرد خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید:

انواع سایز میلگرد

میلگردهای موجود در بازار، بر‌اساس قطر سطح مقطع میلگرد دسته بندی و تولید می‌شوند. این سایزها که عبارتند از سایزهای: ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۲، ۲۵، ۲۸، ۳۲، ۳۶، ۴۰ و ۵۰ میلی‌متر در قسمت‌های مختلف یک ساختمان همچون: فونداسیون‌ها، ستون‌ها و تیرها به کار برده می‌شوند.

نگاه اجمالی به کاربرد سایز میلگردها در قسمت‌های مختلف ساختمان

ستون‌ها؛ برخی از این سایزها در صنعت ساختمان از کاربرد بیشتری برخوردار می‌باشد. به طور مثال در ساختمان‌های معمولی کشور، سایز میلگرد ستون‌ها از ۲۰ به بالاتر بوده و آرماتوربندی تیرها نیز با میلگردهایی به سایز ۱۴ الی ۲۰ اجرا می‌شوند.

خاموت‌ها؛ در خاموت‌های به‌کاررفته در تیر، ستون و شناژهای پی ساختمان با استفاده از میلگردها با سایز مشخص بسته خواهند ‌شد. خاموت‌ها را به صورت حلقه‌ای مانند دور میلگردهای اصلی تیرها و ستون‌ها قرار می‌دهند. برای انتخاب سایز میلگرد مورد استفاده در خاموت از کوچکترین سایز یعنی ۸ یا ۱۰ استفاده می‌کنند.

خرک آرماتوربندی؛ میلگردهای خرک کاربرد سازه‌ای در ساختمان ندارند و عمدتا در آماتوربندی پی یک سازه جهت نگه داشتن آرماتورها مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای انتخاب سایز میلگرد مناسب خرک می‌بایست عمق پی ملاک عمل و توجه قرارگیرد. در واقع هرچه عمق بیشتر شود نیاز به قطرهای بیشتری خواهد بود.

توجه داشته باشید که در هر صورت قطر میلگرد خرک نباید کمتر از ۱۴ میلی‌متر اجرا شود.
اگر بخواهید به صورت کلی بررسی نمایید، متوجه خواهید شد که استفاده از میلگردهایی در سایز ۱۲، ۱۴، ۱۶ و ۲۵ بیشتر از سایرین مورد مصرف قرار می‌گرند به همین دلیل است که از آن‌ها به عنوان میلگردهای پرکاربرد نام برده می‌شود.

جدول سایز و وزن میلگرد

در جدول زیر قطر اسمی میلگردهای مختلف، سطح مقطع اسمی آن‌ها به صورت کامل نوشته شده است و با داشتن این اطلاعات با مراجعه به ردیف سوم جدول، وزن میلگرد در ابعاد ۱ متر به دست خواهد آمد.

نحوه تشخیص سایز میلگرد

یک مهندس خبره و یک متخصص با تجربه می‌بایست با روش‌های مختلف سایز یک میلگرد را تشخیص دهد. سایز میلگردها در بسیاری از مواقع به روش چشمی برای افراد با سابقه قابل تخمین می‌باشد اما در پاره‌ای از مواقع نیز تشخیص این سایز برای اهل فن نیز دشوار خواهد بود.
بنابراین در ادامۀ مطالب، به بررسی تشخیص سایز میلگرد با روش‌های گوناگون خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید؛

تشخیص سایز میلگرد به روش چشمی

همانظور که بیان شد یکی از متداول‌ترین و رایج‌ترین شیوۀ تشخیص سایز یک میلگرد، به روش کنترل چشمی خواهد بود. در این روش افراد باتجربه و خبره با یک نگاه ساده می‌توانند اندازۀ سایز میلگرد را تخمین و سپس تعیین کنند. هرچند که این روش برای مهندسین تازه‌کار اصلا مناسب نیست و توصیه نمی‌گردد اما یادگیری آن در کنار سایر روش‌ها پیشنهاد می‌شود.
لازم به ذکر است که قوانین مقررات ملی به هیچ‌یک از مهندسین باتجربه و تازه‌کار اجازه استفاده از این روش را نمی‌دهد و افراد می‌بایست راه‌حل‌هایی را استفاده کنند که ضریب خطا در آن صفر می‌باشد.

تشخیص سایز میلگرد بر اساس سایز انگشتان

یکی دیگر از روش‌های سریع تشخیص سایز میلگرد برای مهندسین و معماران باتجربه، استفاده از شیوۀ تشخیص سایز به وسیله بند انگشتان دست می‌باشد. هرچند استفاده از این روش نیز ضریب خطای صفر ندارد اما از روش قبلی کمی بهتر بوده و در مواقع ضروری می‌تواند کارآمد باشد. در این روش تجربی، تشخیص سایز میلگرد ۸ تا ۱۰ با ضریب خطای بالایی مواجه خواهد بود.

تشخیص سایز میلگرد با استفاده از شابلون

استفاده از شابلون یکی از موثرترین و سریع‌ترین راه‌حل های تشخیص سایز میلگرد است. این شیوه که ابتکاری است در بین جوامع معماران تجربی و مهندسان ناظر، یک راه امن محسوب شده و از دقت مناسبی برخوردار می‌باشد. در این روش شابلون را بر روی قطر میلگرد قرار داده تا سایز آن مشخص شود.

تشخیص سایز میلگرد به وسیلۀ وزن کردن

همانطور که در جدول وزن مخصوص میلگرد اشتایل عنوان شد، با داشتن وزن دقیق میلگرد نیز می‌توان سایز آن را به دست آورد. در صورتی که جدول وزن میلگرد در دسترس نبود با استفاده از فرمول مربوط به عدد ۱۶۲ که در این مقاله به صورت جامع توضیح داده شد امکان به دست آوردن سایز میلگرد محیا خواهد شد.
فرمول ریاضی محاسبۀ وزن یک متر طول از یک میلگرد عبارت است از:

۱۶۲ ÷ نمره میلگرد به توان ۲ = وزن تقریبی هر متر میلگرد به کیلوگرم

تشخیص سایز میلگرد با استفاده از کولیس

یکی از بهترین و دقیق‌ترین راه‌های تشخیص سایز میلگرد استفاده از کولیس می‌باشد. این شیوه یک روش کاملا علمی و مهندسی است و همواره ضریب خطای مهندسین محترم را به صفر می‌رساند. کافی است در این روش برای تعیین سایز انواع میلگردهای بدون آج یا آجدار با اندازه‌گیری دقیق قطر میلگرد توسط کولیس سایز میلگرد را تعیین کنید. اما کارکردن با کولیس و خواندن نمرۀ میلگرد نیز از ضرورت‌های مهم این روش به شمار می‌رود.

آموزش کار کردن با کولیس در ۴ گام

گام اول: میلگرد را با استفاده از گیرۀ خارجی اندازه بزنید و اگر کولیس شما از مدل‌های پیچی محسوب می‌شود، با چرخاندن آن، گیره را قفل کنید و سپس اندازه گیری کنید.
گام دوم: هنگامی که میلگرد بین دو لبۀ گیره قرار گرفت و به خوبی سفت شد از عدد صفر شروع کرده و خطوط را شمارش بزنید.
گام سوم: در قسمت ورنیه کولیس، اولین خطی که بر روی خطوط اصلی Main scale قرار گرفته است را مشخص کنید.
گام چهارم: عدد به دست آمده را با عدد کولیس ضرب کنید و در انتها با عددی که اندازه‌گیری کرده‌اید جمع ببندید.
لازم به ذکر است که در این روش مهندسی، نکته‌ای نهفته است که باید با دقت کامل مورد ارزیابی قرارداده شود.
مهندسین گرامی باید توجه داشته باشند که سه نوع قطر میلگرد وجود دارد که آن‎‌ها را به ترتیب می‌توان به قطر میدانی، قطر خارجی و قطر اسمی دسته بندی کرد.
فراموش نکنید که در میلگردهای نوع آجدار قطر اسمی، قطر خارجی (با احتساب آج) و در قطر زمینه (بدون احتساب آج) باید محاسبه گردند. به طور مثال در میلگردهای ۱۶ آجدار یکنواخت، قطر اسمی برابر با عدد ۱۶، قطر خارجی برابر با عدد ۱۸ و قطر زمینه برابر عدد ۱۵ می‌باشد.
قابل ذکر است که طبق استاندارد‌های ملی ایران، به‌عنوان مثال: برای میلگرد نمره۱۴، قطر اسمی آن ۱۴ میلی‌متر، قطر زمینۀ آن برابر ۱۳ و قطر خارجی آن ۱۵.۵ میلی‌متر می‌باشد. بنابراین برای محاسبه میلگرد با سایز ۱۴ در کارگاه با روش کولیس، باید عددی معادل ۱۵.۵ به دست آید.

سخن پایانی

در این مقاله تلاش گردید تا به سایزها و وزن‌های مختلف میلگرد پرداخته شود سپس نحوۀ محاسبۀ وزن میلگرد توسط فرمول ریاضی با استفاده از عدد ثابت ۱۶۲ آموزش داده شد و همچنین جدول محاسبه وزن مخصوص میلگرد با نام اشتال مورد ارزیابی قرار گرفت.
همانگونه که ذکر شد تعداد میلگردها در بازار فروش از تنوع بالا و فرآوانی بسیاری برخوردار می‌باشد به همین جهت، از آن‌جا که برای هر مهندسی واجب است تا در کم‌ترین زمان بتواند سایز میلگردها را از یکدیگر تشخیص دهد، راه حل‌های مختلف تشخیص سایز میلگرد عنوان گردید.
کسب مهارت و تجربه در هر کاری امری نیکو و پسندیده است. بنابراین روزانه اطلاعات خود را در زمینۀ میلگردها و نحوۀ محاسبه وزن مخصوص و همچنین محاسبه آنلاین وزن میلگرد میلگرد بالا ببرید.