به کاربردن درصدهای مختلفی از آلیاژ‌های کربن، منگنز، فسفر، آهن و… در تولید ورق‌های روغنی منجر به وجود آمدن انواع مختلف ورق روغنی با کاربردهای متنوع شده است.
انواع ورق روغنی در ظاهر تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند اما شما با بررسی دقیق ویژگی‌های آنها متوجه خواهید شد که این ورق‌ها در مواردی همچون میزان استحکام کششی، قابلیت شکل پذیری، قابلیت پرسکاری و … با یکدیگر متفاوت هستند.
دسته‌بندی انواع ورق روغنی به چه صورت انجام می‌شود؟
متغیر بودن میزان آلیاژ‌هایی از جمله کربن و منگنز یکی از اصلی‌ترین عواملی است که با استفاده از آن می‌توانیم اقدام به دسته‌بندی انواع ورق روغنی نماییم. کم یا زیاد بودن میزان آلیاژ‌های ذکر شده علاوه بر نقش داشتن در کیفیت ورق روغنی باعث تغییر در برخی ویژگی‌های آن نیز می‌شود؛ از همین رو از ورق روغنی برای کاربردهای متفاوت و گسترده در صنایع مختلف استفاده می‌کنند.
با در نظر گرفتن متغیر بودن میزان آلیاژها، انواع ورق روغنی را می‌توان به شیوه زیر تقسیم‌بندی کرد:
ورق روغنی ST12:
| ویژگی | توضیحات |
| رده | پایین ترین رده ورق روغنی |
| مزایا | کیفیت بالا، ابعاد دقیق، کربن کم، منگنز بالا |
| مقاومت کششی | ۴۱۰-۲۷۰ مگاپاسکال |
| نام های دیگر | ورق کششی، ورق روغنی معمولی |
| استاندارد | ST12 D2N 1623-(1)1983 |
ورق روغنی ST12 را می‌توانیم جز یکی از پایین‌ترین گردهای ورق روغنی در نظر بگیریم. یکی از مزایای این نوع ورق روغنی نسبت به سایر گریدها این است که ن ورق در فرایند تولیدی خود با کیفیت بالاتر و ابعاد دقیق‌تری تولید می‌شود.
اگر بخواهیم این نوع ورق روغنی را با سایر گریدهای ورق روغنی مقایسه کنیم، متوجه این خواهیم شد که میزان کربن به کار رفته در ساختار این نوع ورق بسیار کمتر است میزان کربن به کار رفته در ساختار گریدهای دیگر است. همچنین میزان منگنز موجود در ساختار ورق روغنی ST12 از دار منگنز در مدل‌های دیگر ورق روغنی بیشتر می‌باشد.
با توجه به آزمایشات مختلفی که بر روی این گرید ورق روغنی انجام شده، بازه استحکام کششی آن چیزی حدود ۴۱۰-۲۷۰ مگاپاسکال در نظر گرفته شده است.
ورق روغنی ST12 که با نام ورق کششی یا ورق روغنی معمولی در بازارهای مربوطه موجود است، یکی از پرطرفدارترین و پرکاربردترین مدل‌های ورق روغنی شناخته می‌شود.
در رابطه با استاندارد ساخت ورق روغنی معمولی نیز باید اینگونه گفت که برای ساخت این ورق از یک استاندارد نسبتاً قدیمی با نام st12 D2N 1623-(1)1983 استفاده می‌شود.
ویژگی‌های ورق روغنی ST12
همانطور که گفته شد ورق روغنی کششی جز یکی از پرکاربردترین محبوب‌ترین مدل‌های ورق روغنی شناخته می‌شود. بالا بودن میزان محبوبیت این گردید ورق روغنی را می‌توان به علت وجود ویژگی‌های مختلفی از جمله موارد زیر در این محصول دانست:
- مقاومت در برابر رطوبت و زنگ زدگی: ورق روغنی ST12 به هیچ عنوان در اثر قرار گرفتن در معرض رطوبت یا آب زنگ نمی‌زند. همین امر باعث شده تا بتوان از این ورق روغنی بدون نگرانی در صنایعی از جمله کانتینرسازی استفاده کرد.
- مقاومت در برابر گرما: مقاوم بودن ورق روغنی معمولی در برابر گرما، باعث می‌شود تا با اطمینان خاطر از این ورق در صنایعی که در دماهای بالا فعالیت می‌کنند استفاده کرد.
- شکل پذیری مناسب: قابلیت شکل پذیری مناسب نقش مهمی در استفاده از این ورق روغنی در صنایع ساختمان سازی دارد. با در نظر گرفتن این ویژگی می‌توان به راحتی ورق روغنی را به قاطع مختلفی از جمله پروفیل، نبشی و ناودونی تبدیل کرد.
- دارای سطحی صاف و مشابه فولاد: وجود سطحی صاف و به دور از هرگونه فرورفتگی و برآمدگی منجر به استفاده از این نوع ورق روغنی در صنایعی از جمله ساخت لوازم خانگی شده است.
- سطح روغنی:استحکام بالا: بالا بودن درصد فولاد در ورق روغنی ST12 باعث شده تا این نوع ورق از استحکام بالاتری نسبت به سایر گریدهای ورق فولادی برخوردار باشد.
کاربردهای ورق روغنی ST12
- صنعت ساخت و ساز
- صنعت ساخت کشتی و تجهیزات دریایی
- صنعت خودروسازی
- ساخت پل
- ساخت انواع ظروف
- ساخت بدنه دیگ بخار
- ساخت قطعات تراکتور
- تولید ورقه‌های فولادی طرح‌دار
ورق روغنی ST13:
| ویژگی | توضیحات |
| روش تولید | نورد سرد |
| کربن | ۰.۰۸% |
| منگنز | ۰.۴۵% |
| گوگرد | ۰.۲۵% |
| آهن | ۹۸% |
| استحکام کششی | ۲۷۰-۳۷۰ مگاپاسکال |
| استانداردها | DIN آلمان، DC03 انگلیس |
| کاربردها | قطعات صنعتی، بدنه خودرو، درب و پنجره، پروفیل، مخازن، لوازم برقی، ابزارآلات |
| نام‌های دیگر | ورق نیمه کششی، ورق نیمه کشسانی |
ورق روغنی ST13 همانند سایر گریدهای ورق روغنی از طریق روش نورد سرد تولید می‌شود. در فرایند تولید ورق روغنی ST13 نسبت به ورق روغنی ST12 از میزان پایین تری از کربن و منگنز استفاده شده است که همین امر منجر شده تا بازه استحکام کششی ورق ST13 چیزی حدود ۲۷۰-۳۷۰ مگاپاسکال در نظر گرفته شود.
ورق روغنی ST13 که با نام ورق نیمه کششی یا ورق نیمه کشسانی نیز شناخته می‌شود، معمولاً در صنایعی که یک سازه نیاز به تحمل نیروی بالا دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. به کار بردن متریال و آلیاژ‌های کم در ساختار این ورق روغنی در کنار مقاومت بالای آن، این ورق را به یکی از ورق‌های فولادی اقتصادی تبدیل کرده است.
اگر بخواهیم در رابطه با ترکیبات شیمیایی ورق روغنی ST13 صحبت کنیم، باید گفت که در ساختار این گرید ورق روغنی از ۹۸% آهن، ۰.۰۸% کربن، ۰.۰۳% فسفر، ۰.۴۵% منگنز و ۰.۲۵% گوگرد استفاده شده است.
استانداردهای مختلفی برای تولید این گرید ورق روغنی در کارخانه‌ها وجود دارد. به طوری که این ورق را می‌توان مطابق با استاندارد DIN کشور آلمان و استاندارد DC03 کشور انگلیس تولید کرد.
کاربردهای ورق روغنی ST13
- ساخت قطعات صنعتی و کارخانه‌ای
- ساخت بدنه و قطعات داخلی خودرو
- ساخت درب و پنجره
- ساخت پروفیل‌های ساختمانی
- ساخت مخزن‌های سوخت
- ساخت تانکر آب
- ساخت وسایل برقی آشپزخانه
- ساخت ابزار آلات و یراق
ورق روغنی ST14:
| ویژگی | توضیحات |
| نوع | فوق کششی |
| کاربرد | پرسکاری |
| مقاومت کششی | ۲۷۰-۳۵۰ مگاپاسکال |
| تاریخ انقضا | ۸ ماه پس از تولید |
| ماندگاری قابلیت فوق کششی | ۳ ماه |
| ساختار شیمیایی | ۰.۰۸% کربن، ۰.۰۳% نیکل، ۰.۰۴% منگز، ۰.۰۳% فسفر، ۰.۰۳% گوگرد، ۰.۰۱% سیلیسیم |
| کاربردها | صنعت خودروسازی، تولید مبلمان، ساخت لوازم خانگی، ساخت پروفیل‌های ساختمانی |
ورق روغنی ST14 یا ورق فوق کششی از آن دسته ورق‌هایی است که به دلیل خاصیت انعطاف پذیری بالا، کاربردهای بسیار گسترده‌تری در صنایع پرسکاری دارد. با توجه به آزمایشات انجام شده میزان مقاومت کششی ورق روغنی ST14 چیزی حدود 350-270 مگاپاسکال تعیین شده که نسبت به دو گرید قبلی بسیار پایین‌تر است.
اگر قصد خرید ورق فوق کششی برای صنایع پرسکاری را دارید، در هنگام خرید حتماً به تاریخ انقضاء آن دقت کنید. این ورق پس از تولید شدن در کارخانه‌های مربوطه تا ۸ ماه قابل استفاده است.
پس از اتمام تاریخ مصرف این ورق، شما هنگام استفاده از آن در صنایع مختلف از جمله صنعت پرسکاری، شاهد پاره شدن یا سوراخ شدن بخش‌های مختلف آن خواهید بود.
یکی دیگر از نکات لازم به ذکر در رابطه با ورق روغنی ST14 این است که این ورق می‌تواند قابلیت فوق کششی خود را تنها تا ۳ ماه حفظ کند. پس از گذشت این سه ماه، ویژگی‌های ورق روغنی ST14 به ویژگی‌های ورق روغنی ST13 تبدیل می‌شود.
اگر بخواهیم در رابطه با ساختار شیمیایی این گرید از ورق روغنی صحبت کنیم، باید بگوییم که در ترکیب آن از ۰.۰۸% کربن، ۰.۰۳% نیکل، ۰.۰۴% منگز، ۰.۰۳% فسفر، ۰.۰۳% گوگرد و ۰.۰۱% سیلیسیم استفاده شده است.
کاربردهای ورق روغنی ST14
- صنعت خودروسازی
- صنعت تولید مبلمان خانگی و اداری
- صنعت ساخت لوازم خانگی برقی (همانند یخچال، مایکروویو، رادیاتور و …)
- ساخت پروفیل‌های ساختمانی
انواع ورق روغنی را از کجا تهیه کنیم؟
کارخانه‌های مختلفی در سرار کشور وجود دارند که از طریق خطوط تولیدی مجهز خود در حال تولید انواع گریدهای ورق روغنی هستند. از جمله این کارخانه‌ها می‌توان به کارخانه فولاد مبارکه اصفهان، فولاد هفت الماس و … اشاره کرد.
شما جهت تهیه ورق روغنی ساخت هر یک از این کارخانه‌ها یا استعلام قیمت آنها می‌توانید با مشاوران گروه هایرون (رفیع آهن پارس) در ارتباط باشید
