فونداسیون یا همان شالوده، از مهمترین و اساسیترین بخش یک ساختمان به حساب میآید. در واقع این فونداسیون است که نقش کلیدی در انتقال بارها و وزن کلی سازه به زمین را ایفا میکند. فونداسیون پایینترین قسمت یک ساختمان بوده و وظیفۀ آن انتقال نیروها از سایر قسمتهای ساختمان همچون تیرها و ستونها و غیره به زمین میباشد و برای بهبود این عملیات و مسلح کردن بتن، رایجترین مصالحی که مورد استفاده در آن قرار میگیرد، میلگرد است که به آن میلگرد فونداسیون میگویند.
همانطور که مشخص است نقش میلگرد فونداسیون در پی، رفع تمامی ضعفهای مقاومت کششی در بتن سازه است به همین دلیل میلگرد فونداسیون یکی از مهمترین و کاربردیترین مصالح در ساختمان بوده که تاثیر بسیار زیادی بر روی هزینۀ تمام شدۀ یک ساختمان دارد.
این گستردگی کاربرد میلگرد است که اهمیت وجودش در قسمتهای مختلف یک ساختمان، غیر قابل انکار است و به همین دلیل میبایست با نحوۀ محاسبۀ مقدار میلگرد آشنا شد.
قبل از هرگونه توضیحی لازم است تا دربارۀ میلگرد فونداسیون و محاسبۀ آن، با فونداسیون یک ساختمان و انواع آن بیشتر آشنا شوید.
در واقع پی یک ساختمان مجموعهای از بخشهای یک سازه است که وظیفۀ آن انتقال بار و وزن ساختمان به زمین میباشد که کاربرد فونداسیونها به شرح زیر است:
با دانستن مطالب فوق در مییابید که این میلگرد فونداسیون یا همان آرماتور است که به عنوان یکی از اجزای بسیار مهم در انواع فونداسیونها به شمار میرود، بنابراین جانمایی صحیح و انتخاب سایز مناسب آنها، احتمال مواجه شدن با هرگونه خطر احتمالی را کاهش داده و تضمین کیفیت و ظرفیت باربری فونداسیون را مشخص میسازد.
از همین رو محاسبۀ تعداد میلگرد فونداسیون از اهمیت بسیار بالایی برای مالکین و مهندسین برخوردار میباشد. که در ادامه به این مبحث خواهیم پرداخت، پس با ما همرا باشید:
برای بسیاری از مالکین و سازندگان این سوال مطرح است که میلگرد فونداسیون چطور محاسبه میشود؟ در پاسخ به این پرسش اساسی باید در ابتدا شناخت کاملی از میلگرد فونداسیون و انواع آن داشت و سپس به روشهای مختلف محاسبه اشراف پیدا کرد.
همانطور که از نام این نوع میلگرد فونداسیون پیداست، میتوان گفت که محل قرارگیری آن در طول فونداسیون بنا است. این میلگرد ها در دو ردیف به صورت طولی در بالا و پایین فونداسیون قرار میگیرند.
اگر بخواهیم در رابطه با ویژگی های این میلگرد صحبت کنیم باید گفت که دارای طولی ۶ یا ۱۲ متری و قطری معادل ۸ الی ۴۰ میلیمتری است. استفاده از این میلگرد در فرایند ساخت و ساز منجر به افزایش استحکام و پایداری سازه و همچنین کمک به صرفه جویی در هزینه ها خواهد شد.
در هر سازه عوامل مختلفی همانند از جمله تغییرات مداوم و شدید در دمای هوا با فراهم کردن شرایط برای رخ دادن پدیده جمع شدگی میتوانند شرایط حرکت میلگرد های اصلی سازه را فراهم کنند.
از آنجایی که حرکت میلگرد های اصلی باعث ایجاد مشکلات مختلفی از جمله تغییر محور اصلی سازه و کاهش استحکام میشود، باید باید از استفاده از میلگرد فونداسیون عرضی جلوی حرکت آنها را گرفت.
میلگرد های فونداسیون عرضی در سایز های ۱۴ الی ۱۶ موجود میباشند و از آنها معمولا در ساختمان های سه الی چهار طبقه استفاده میکنند.همانطور که بیان شد، محاسبۀ حداقل میلگرد فونداسیون همچون سایر اجزای دیگر و عناصر سازهای یک ساختمان از اهمیت ویژهای برخودار است و انجام همین محاسبات دقیق است که هزینۀ تمام شدۀ ساخت را برای مالکان و یا سازندگان مشخص مینماید.
متخصصان و اهالی فن در این حوزه یعنی در مورد نحوۀ محاسبۀ حداقل میلگرد فونداسیون، روشهای متفاومت و مشخصی دارند که دقت این محاسبه را تا حد بسیار زیادی افزایش میدهد.
یکی از روشهایی که محاسبۀ وزن میلگرد فونداسیون را مشخص میکند، یک روش تجربی است که در عین حال بسیار سریع بوده اما دقت لازم در تعیین تعداد میلگرد را ندارد.
در این روش باید بدانیم که در یک ساختمان ( ساختمان مسکونی) در ازای هر یکمترمربع زیربنایی که وجود دارد، وزنی معادل ۹ گیلوگرم میلگرد برای طراحی یک فونداسیون مورد احتیاج خواهد بود. حال اگر بخواهیم با ذکر یک مثال این روش را تشریح کنیم، کافی است تا یک ساختمان که ۱۰۰ متر زیربنا دارد را تصور کنید. بدیهی است طبق عدد فوق، در این ساختمان به صورت حدودی ۹۰۰ کیلوگرم میلگرد نیاز میباشد.
البته در نظر داشته باشید که همانطور که بیان شد، این یک روش تجربی_تخمینی بوده و صرفا در ساختمانهای مسکونی قابل استفاده میباشد.
یکی دیگر از کاربردهای روش تجربی محاسبۀ حداقل میلگرد فونداسیون رجوع به بند ۹-۲۰-۵-۱ مبحث نهم مقررات ملی ساختمان است که در مورد حداقلهای میلگرد مورد نیاز و به کار رفته در شالودههای منفرد، گسترده و باسکولی مطالبی را ارائه مینماید.
در واقع بر اساس این بند، تعداد میلگردهای مورد نیاز و بکار رفته در فونداسیون بر اساس مقادیر حداقلی میلگردهای حرارت و جمع شدگی میباشد و ارتباط مستقیمی با آن دارد. محاسبۀ میلگردهای حرارت و جمعشدگی در انواع شالودهها، با توجه به ضخامت آن میباشد که وجود چهار دسته از شالودهها بر اساس میزان ضخامت با توجه به بند مذکور در مبحث۹ دفتر مقررات ملی ساختمان، عبارت است از:
در ادامه به بررسی روشهای دقیق و مورد نیاز در محاسبۀ وزن میلگرد فونداسیون و تعداد آن خواهیم پرداخت، پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید:
محاسبۀ تعداد میلگرد فونداسیون که بر اساس استانداردهای موجود و دستورالعملهای طراحی سازههای بتنآرمه انجام میشود طبق ضوابط تعیین شده در مبحث نهم دفتر مقررات ملی ساختمان و آییننامۀ بتن ایران (آبا) بوده و جز استانداردهای ملی ایران میباشد.
در این استانداردها، تمامی موارد مورد نیاز که به صورت کامل پوشش داده خواهد شد، به شرح زیر است:
برای محاسبه راحت تر وزن و تعداد میلگرد های فونداسیون می تونید از ابزار محاسبه آنلاین وزن میلگرد هایرون استفاده کنید.
در این مقاله تلاش خواهد شد تا شما را با نحوه محاسبه میلگرد فونداسیون بر اساس ضوابط تعیین شده در مبحث نهم دفتر مقررات ملی ساختمان، یعنی کتاب “طرح و اجرای ساختمانهای بتنآرمه” ویرایش چهارم چاپ سال ۱۳۹۲ و همچنین آیین نامۀ بتن ایران (تجدید نظر دوم ۱۴۰۰) آشنا کنیم، پس تا پایان این مطالب با ما همراه شوید.
برای محاسبۀ حداقل میلگرد فونداسیون میبایست در ابتدا طول میلگردهای طولی و طول میلگردهای عرضی را محاسبه کرد. به صورت کلی تقسیمبندی انواع میلگردهای فونداسیون به شرح زیر میباشد:
فراموش نکنید در اجرای میلگرد فونداسیون باید مد نظر داشته باشید که میلگردهای مورد نیاز در طول فونداسیون را به شکل طولی و میلگردهای موردنیاز در عرض فونداسیون را به شکل عرضی قرار دهید.
محاسبۀ میلگردهای طولی فونداسیون؛ همانگونه که از نام آن پیداست، میلگردهای طولی میبایست درست در امتداد شناژهای یک فونداسیون قرار گیرد و سپس ردیفهای پایین و یا بالای آن بسته شوند. برای محاسبۀ میلگردهای طولی یک فونداسیون میبایست موارد زیر را به صورت کامل اعمال کرد:
در سایت مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در رابطه با آیین نامه بتن ایران نوشته است:
در بازنگری جلد اول، هماهنگی با مبحث نهم مقررات ملی ساختمان، استفاده از تجارب و دستاوردهای ملی در انطباق با آخرین آییننامههای ملی و بینالمللی و همچنین امکان استفاده از نرمافزارهای رایج تحلیل و طراحی از مهمترین ویژگیهای این بازنگری میباشد که شرح تغییرات و فصول آن در فصل اول این جلد آورده شده است. در جلد دوم، الزامات مربوط به مصالح و اجرا آورده شده است. از آنجا که در مبحث نهم مقررات ملی به این موضوعات بطور مشروح پرداخته نشده و به این جلد از آییننامه ارجاع شده است، این جلد از آبا که به استناد تجارب و دستاوردهای ملی و برخی از آییننامه بینالمللی مورد تجدید نظر قرار گرفته، مرجع ضوابط و الزامات مربوط به مصالح و اجرا میباشد. با وجود تلاش، دقت و وقت فراوانی که برای تهیه این مجموعه صرف شده است، این مجموعه مصون از وجود اشکال و ابهام نیست.
درنتیجۀ مباحث فوق، برای امر محاسبه وزن میلگرد فونداسیون در ابتدا میبایست طول آرماتور شالوده را به دست آورد و سپس مقدار طول به دست آمده را در تعداد میلگردهای مورد نیاز ضرب کرد. بدیهی است که با ضرب عدد حاصل شده در وزن واحد طول میلگرد، وزن کل میلگردها نیز به دست خواهد آمد.
نکتۀ قابل توجه در فرمول فوق، طول آرماتور است که برای رسیدن به عدد صحیح آن به میزان کاور و خم میلگرد نیاز خواهید داشت. بنابراین برای محاسبۀ طول میلگرد طولی استفاده از فرمول زیر الزامی است:
طول میلگرد طولی = طول محور + (طول خم × ۲) – (طول کاور × ۲)محاسبۀ میلگردهای عرضی فونداسیون؛ لازم به ذکر است که شیوۀ محاسبۀ طول میلگرد عرضی به مانند روش محاسبۀ میلگرد طولی خواهد بود اما باید توجه داشت که در این شیوه، برای بدست آوردن طول میلگرد عرضی فونداسیون، در فرمول آن بهجای طول محور، از عرض محور استفاده خواهد شد:
طول میلگرد عرضی = عرض محور + (طول خم × ۲) – (طول کاور × ۲)
محاسبۀ میلگردهای تقویتی فونداسیون؛ تقویت میلگردهای شبکۀ آرماتوربندی در یک فونداسیون سازه به افزایش مقاومت کششی بتن کمک کرده و درنهایت منجر به تقویت سازه میشود. بنابراین برای محاسبۀ وزن میلگرد تقویت کننده در فونداسیون میبایست طول میلگرد را دانسته تا به کمک آن تعداد میلگردهای تقویتکننده را در طول میلگرد ضرب و سپس عدد حاصله را نیز در وزن واحد طول میلگرد مجددا ضرب کرد.
وزن میلگرد تقویتی فونداسیون = طول یک عدد میلگرد فونداسیون × تعداد × وزن واحد طول
لازم به ذکر است که برای دست یابی به عدد وزن واحد طول میلگرد، میتوانید با استفاده از جداول وزن میلگرد همچون اشتال و غیره استفاده کنید.
استفاده از جدول وزن میلگرد؛ در جدول زیر قطر اسمی میلگردهای مختلف، سطح مقطع اسمی آنها به صورت کامل نوشته شده است و با داشتن این اطلاعات با مراجعه به ردیف سوم جدول، وزن میلگرد در ابعاد یکمتر به دست خواهد آمد.
با توجه به مطالبی که در این بخش از مطلب گفته شد شما میتوانید با استفاده از جدول محاسبه وزن میلگرد فوندانسیون یا استفاده از فرمولهای مختلف راحتی اقدام به محاسبه وزن این مقطع فولادی نمایید. اما باید به شما بگوییم که اگر در رابطه با سایر مشخصات فیزیکی میلگرد فونداسیون اطلاع کاملی دارید میتوانید با استفاده از جدول وزن میلگرد فونداسیون در قسمت زیر به راحتی و بدون هیچگونه محاسبات ریاضی به وزن آن دست پیدا کنید.
برای استفادۀ دقیق از جدول اشتال میلگرد، باید به تعاریف حروف انگلیسی به کاربرده شده در این جدول اشراف داشته باشید.
طبق آیین نامههای کنترلی ظرفیت باربری یک فونداسیون ساختمان مطابق مباحث مقررات ملی و سایر مراجع، مهندسین طراح سازه و مهندسین مجری و ناظر میبایست در موارد اجرایی نیز دقت لازم را داشته تا مبادا در هنگام اجرای یک پروژه با مشکلی غیرقابل پیشبینی مواجه شوند.
بنابراین علاوه بر موارد مطرح شده در محاسبۀ حداقل میلگرد فونداسیون و وزن آن، برخی از نکات اجرایی پیشرو نیز از عوامل تاثیر گذار در محاسبۀ حداقل میلگرد بوده که باید به صورت کامل مد نظر قرار گیرد:
مهندسین طراح سازه باید ابعاد فونداسیون، میلگردهای عرضی و میلگردهای طولی را با استفاده از نرم افزاری به نام SAFE محاسبه کرده و سپس در اختیار تیم محاسب قرار دهند.
محاسبه وزن میلگرد فونداسیون از آنچه در نگاه اول به نظر میرسد، از مزایا بسیار بیشتری برخوردار است که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
برنامه ریزی جهت استفاده صحیح و بهینه از مواد:
پس از محاسبه وزن میلگرد فونداسیون شما میتوانید به راحتی در رابطه با تعداد و ابعاد میلگردهایی که در پروژه ساختمانی خود نیاز دارد، اطلاع حاصل نمایید. همین آشنایی با تعداد و اندازه میلگرد به شما در صرفه جویی و مدیریت بودجه بسیار کمک خواهد کرد.
پس از محاسبه وزن میلگرد فونداسیون و تطابق دادن آن با ویژگی های سازه، میتوانید به این پی ببرید که میلگرد فونداسیون انتخابی شما تا چه حد در افزایش مقاومت و استحکام سازه نقش خواهد داشت.
استفاده دچار میلگرد فونداسیون مناسب که در نهایت منجر به افرایش افزایش استحکام ساختمان میشود، میتواند آن را در برابر حوادثی از جمله زلزله تا حد بسیار زیادی ایمن کند.
شما از طریق محاسبه وزن میلگرد فونداسیون، میتوانید با سرعت بیشتری مصالح مود نیاز برای ساخت سازه خود را انتخاب نمایید و فرایند ساخت را با سهولت بیشتری مدیریت کنید.
در این مقاله تلاش شد تا تمامی مهندسین، مالکان، سازندگان و یا پیمانکاران ساختمانی را با ضرورت محاسبۀ میلگرد فونداسیون آشنا کنیم.
در مطالب فوق به معرفی میلگرد فونداسیون و نحوۀ محاسبۀ آن، معرفی انواع شالودهها، فونداسیونها، میلگردهای طولی، میلگردهای عرضی، میلگردهای تقویتی و غیره پرداخته شد و در ادامه فرمول محاسبۀ وزن میلگرد طولی و عرضی مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت.
همانطور که بیان شد میلگردها در صنعت ساختمانسازی به دلیل کاربردهای گستردهای که دارند از عوامل اصلی افزایش و یا کاهش هزینههای تمام شده یک ساختمان به حساب میآیند و از آنجا که میلگرد فونداسیون نیز در این حوزه بسیار نقش حائز اهمتی دارد، میباست به صورت کامل محاسبه و مورد ارزیابی قرار گیرد.
بی شک، کاربرد گسترده صفحات فولادی در صنایع مختلف در سالهای اخیر نشان دهنده توانایی یک کشور در عرصه فناوری و تولیدات است. کشور ایران نیز مانند اغلب کشورهای ...
ورق فولاد ضد زنگ، یکی از پرکاربردترین مواد در صنایع مختلف است؛ این ماده به دلیل مقاومت بالای خود در برابر خوردگی و زنگ زدگی، در صنایعی که در ...
میلگرد از اساسیترین مصنوعات خام صنعتی به شمار میرود. در بسیاری از صنایع سازه، قطعهسازی و ماشینسازی میلگرد اصلیترین خوراک خام به شمار میرود.میلگرد در صنایع ساخت و ...
میلگرد ساده یا میلگرد بدون آج از مهمترین محصولات فولادی است که در بازار آهن آلات عرضه میشود؛ این نوع از میلگردها دارای هیچگونه آج و یا برآمدگی بر ...